Bu makalemizde varlığı çok eski çağlara dayanan ancak her geçen gün popülaritesi artan bir aktivite olan dalıştan ve dalgıç olmaktan bahsedeceğiz. Dalgıçlık, yapan kişilere zindelik veren son derece sağlıklı bir spordur. Hobi olarak yapılabileceği gibi uzmanlık alanı dâhilinde de yapılması mümkündür. Çok geçmiş tarihlerden günümüze kadar kendini geliştirerek var olmayı başarmış, hatta ilgi duyan kişilerin sayısında da artış görülmüştür.
Geçmişten tarihimize kadar birçok farklı aparat kullanılarak yapılan bu spor, şu sıralar son teknoloji ürünlerle kolaylıkla yapılabilmektedir. Ayrıca dalmak isteyen herkesin kolaylıkla ulaşabileceği eğitim veren, dalışı sağlayan mekânlar da bulunmaktadır. Dalmak istediğinizde ister nefes almanızı sağlayan aparatlarla; ister bu aparatlar olmadan bu sporu yapabilirsiniz.
[renkbox baslik="Yoga Nedir? Nasıl Yapılır? Ne İşe Yarar?" link="https://bilgihanem.com/yoga-nedir-nasil-yapilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2015/03/yoga-nedir-nasil-yapilir-ne-ise-yarar.jpg" renk="turuncu" yenisekme="evet"][/renkbox]
Kullanacağınız yöntem tamamen suyun altında ne kadar süre nefes almadan durabildiğinize bağlıdır. Çeşitli antrenmanlarla suyun altında aparatlar olmadan daha uzun süre durabileceğinizi göreceksiniz. İlk etapta bu süre kısa olabilir ancak zaman ilerledikçe artış gösterecektir. Üzerine rekor denemeleri bile yapılan bu spor dalı su severler için oldukça uygundur.
Dalgıçlık Nedir?
Dalgıçlık tam anlamıyla suyun altında kalmak üzerine odaklı olan ve nefes alma aygıtlarıyla ya da aygıtsız yapılan bir aktivitedir. Çeşitli aparatlar olsun ya da olmasın yaptığınız spora dalış ismi verilir. Dalış yapan yani sporu icra eden kişiye ise dalgıç adı verilir.
Dalgıç olabilmek için öncelikle çeşitli eğitimlerden geçmelisiniz. Çünkü su altında nefes tutma, yüzme, dipte kalma ve su yüzüne çıkma gibi önemli aşamaları olduğundan, hafife alınmamalıdır. Önceleri meslek ya da ilginç bir ilgi alanı gibi görülürken günümüzde özellikle tatil yörelerinde ve sahil semtlerinde son derece yaygınlaşmıştır.
Bir insan aktivitesi olan dalış, temel olarak çevre ile etkileşim kurabilmek için su yüzeyinin altına inmektedir. Su altının basıncı ile suya dalma gibi faktörler göz önünde bulundurulduğunda, eğitimi eksiksiz bir şekilde alınarak denenmelidir. Aksi halde hayati tehlikeleri olabilir.
Dalış çeşitlerine göre dalgıcın kullandığı ekipmanlar değişir. Çevre faktörleri, dalışın amacı, derinlik gibi birçok risk unsuru bulunmaktadır. Eğlence amaçlı olabildiği gibi, araştırma, arama, kurtarma veya herhangi bir çalışma için de dalış yapılabilmektedir.
Dalış Türleri Nelerdir?
Nefes alma aygıtı olmadan dalış ve nefes alma aygıtlarını kapsayan dalış olarak ikiye ayrılmaktadır. Nefes alma aygıtı olmadan dalmaya, serbest dalış adı da verilir. Nefes tutularak dalış yapılır. Nefes alma aygıtlarıyla yapılan dalış ise kendi içinde yüzey destekli dalış ve tüplü dalış olmak üzere ikiye ayrılır.
Tüplü dalışta yüksek basınç ile doldurulan tüp dalgıcın sırtına yerleştirilir. Bu tüp içindeki gazı soluyan dalgıç su altında gaz bitene kadar kalabilir. Bunun dışında dalgıçlık bir de yapılış amacına göre kategorilere ayrılmıştır. Bunlar; ticari dalgıçlık, teknik dalgıçlık ve hobi amaçlı dalgıçlık olarak sıralanabilir. Bunların her biri farklı amaçlara hizmet etmektedir.
Dalış türleri hakkında daha detaylı bilgilere şu şekilde yer verebiliriz:
Serbest Dalış
Serbest dalış, dalgıçlıkta belli bir yol kat etmiş insanların en çok tercih ettiği ve en keyif aldığı türüdür. Nefesi tutup, solunum cihazı kullanmadan yapılır. Ancak su altı yüzme ve şnorkelli yüzme olarak kendi içinde ikiye ayrılır. Suyun altında kalma süresi dalgıcın nefesini ne kadar tuttuğuna bağlıdır.
Serbest dalış yapanların sıklıkla düştüğü hatalar vardır. Bunlardan ilki hiç kuşkusuz kendi başlarına, hiçbir eğitim almadan denemeleridir. İnternetteki videoları izleyerek dalış yapanların sayısı bir hayli çoktur. Fakat bu durum asla tavsiye edilmemektedir.
Serbest dalışta kalçadan palet vurmaktan ziyade, dizleri hafif kırarak veya bacakların kalçalardan oynatılarak palet vurulması önerilir. Eğitim esnasında bu pozisyonu aldığınızdan emin olmalısınız. Paletli sabit ağırlık en yaygın serbest dalış tekniğidir.
Tüplü dalış
Bir su altı solunum cihazı kullanılarak yapılan dalış şeklidir. Scuba diving yani tüplü dalış genellikle su altı dünyasını keşfetmek isteyenler tarafından tercih edilir. Bunda da tüm dalışlarda olduğu gibi tek başına hareket edilmemesi önerilir. Gerekli eğitimler alınarak yapılan dalışlarda; dalmadan önce tüm ekipmanlar kontrol edilmeli, kulak eşitleme unutulmamalı, su altındaki komutlara uyulmalı ve gereksiz risk alınmamalıdır.
Tüplü dalışı epilepsi, kalp-damar hastalığı, solunum, tansiyon ve kulak problemi olanlar yapmamalıdır. Bu dalışlarda derinlik sınırı genelde 30-40 metre olur. Daha derine inmek isteyenlerin çok daha sıkı tedbirler alarak ve tek başına denememeleri önerilir.
Dalış için pratik ve teorik olmak üzere bazı eğitimler verilmektedir. Teorik eğitimde su altı işaretleri, dalış malzemelerinin tanıtılması ve nasıl kullanılacakları anlatılır. Ardından ekipman kuşanma, nefes alırken dikkat edilmesi gerekenleri suya giriş teknikleri, su altında alçalma deneyimi gibi sığ su dalışları yapılır.
Bu eğitim de tamamlandıktan sonra 1 yıldız dalıcı olmaya hak kazanılır. Tüplü dalışta, dalgıç ayaklarındaki paletlerle hareket eder. Görüş alanını iyileştirmek için dalış maskesi ve gözlük kullanır.
Yüzey Destekli Dalış
Su üzerinde bulunan bir hortum veya diğer ekipmanlarla nefes almaya yardımcı olan dalış türüdür. Yüzeyden temin edilen oksijen sayesinde dalgıcın belli bir mesafeye kadar suyun altında kalması ve inceleme yapması sağlanır.
Dalgıçlığın Tehlikeleri Nelerdir?
Mutlaka her ilginç spor dalı bir tehlike arz eder. Dalgıçlık söz konusu olduğunda da bu tehlikeler görülebilmektedir. Son derece keyifli bir spor olan dalgıçlık için eğitim kesinlikle şarttır. Aksi halde ciddi tehlikeler görülebilir. Su altında nefes almak imkansızlaşır ve bu anlarda birçok dalgıç ölümü gerçekleşmişti.
Dalgıçlık eğitimi veren kuruluşları dünyanın birçok yerinde, ülkemizde ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC) rahatlıkla bulabilirsiniz. Eğitim veren kuruluşlardan bazıları şunlardır: CMAS, SSI, IDEA, THI, BSAC'dır. Ayrıca bu eğitimlerin farklı seviyeleri bulunur.
Ancak eğitim almış olsanız bile dalış eyleminin neden olabileceği bazı sağlık sorunları olabilir. Bunlar; sinüzit, kulak zarı perforasyonu, akciğer genleşmesi ve yaralanması ile oksijen zehirlenmeleridir.
Türkiye’de dalış yapılacak yerler denince aklan ilk gelen isimler arasında Antalya’nın Kalkan bölgesi gelir. Bunun yanında Fethiye’deki Akvaryum Koyu, Çeşme Fener Adası, Bodrum Delikli Mağaza ve Küçük Reef, Antalya Kaş koyları ve Çanakkale Minnoş Kayalığı dalış yapabilmek için ideal sulara sahiptir.
Dalgıçlığın Tarihçesi
M.Ö 500 yıllarına ait olduğu düşünülen resimlerde, suyun altında, hayvan derileri giyerek nefes almayı başarmış Eski Yunan dalgıçlar anlatılmıştır. Özellikle korsan gemilerinin adını sıkça duyurduğu yıllarda dalgıçlık konusu son derece olağan bir durum halini almıştır.
Bu dönemde korsanlar, gemileri önce batırmış sonra da içerisindeki değerli eşyaları alabilmek için suyun altında uzun süre kalabilmelerini sağlayacak birçok alet geliştirmiştir. Dalış çanları bu zaman sürecinde kullanılmıştır. Dalış konusundaki en önemli ve büyük devrim 1943 yılında bir Fransız keşifçinin bulduğu regülatör olmuştur.
[renkbox baslik="Salsa Nedir? Nasıl Yapılır? Nasıl Öğrenilir?" link="https://bilgihanem.com/salsa-nedir-nasil-yapilir/" resim="https://img.bilgihanem.com/wp-content/uploads/2020/05/salsa-hakkinda-genel-bilgi-1024x597.jpg" renk="kirmizi" yenisekme="evet"][/renkbox]
Su ciğeri olarak da bilinen bu alet, yüksek basınçlı bir tüp ve tek basamaklı regülatörden meydana gelir. Bu aparat dalgıçların suyun altında uzun süreler kalabilmesini mümkün kılmıştır. Su altı dünyasını keşfetmek yüzyıllardır insanların ilgisini çeken bir konu olmuştur.
Denizlerin diplerinde nasıl bir hayat olduğunu merak etme duygusu dalışı doğururken, gelişen teknoloji ve imkanlar sayesinde her geçen gün daha iyi seviyelere gelmiştir. İnsanların oldukça rağbet gösterdiği bu aktiviteyi denemeden önce bir kursa gitmenizi ve gerekli eğitimleri almanızı bir kez daha hatırlatalım.
