Ekşi Sözlük Nedir? Nasıl Kullanılır? Ne İşe Yarar?

Yalnızca kayıtlı kullanıcıların konu başlığı açabildiği ve üye olmak için önünüzdeki binlerce kişiyi beklemeniz gereken Ekşi Sözlük, her konuda bilgi alabileceğiniz bir platformdur. Birçok konuya, birbirinden farklı bakış açıları ile yaklaşan yazarları vardır. Eğer üye değilseniz uzunca bir süre beklemeniz gereken bu platform, 1999 yılından beri faaliyet göstermektedir.

Sözlük platformları arasında en çok kullanılan ve bilgi edinmek için sıklıkla ziyaret edilen Ekşi Sözlük, kendine has bir yapıya sahiptir. Katı kuralları bulunan sözlüğün, moderatörleri sıkı bir takip içindedir ve uygunsuz davranışlarının anında karşılığını bulmaktadır. Dolayısıyla uzunca bir süre bekleyerek edindiğiniz üyeliğinizi bir anda kaybetmeniz mümkündür.

[renkbox baslik="Twitter Nedir? Nasıl Kullanılır? Ne İşe Yarar?" link="https://bilgihanem.com/twitter-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/twitter-hakkinda-bilgi.jpg" renk="mavi" yenisekme="evet"][/renkbox]

Bir üründen, herhangi bir marka hakkında yoruma kadar bilgi alabileceğiniz platform, ilk olarak soutimes.org sitesinin bir parçası olarak kurulmuştur. Sözlükte açılan ilk başlık pena olurken, günümüzde ünlü isimleri misafir etmeye başlamıştır. Aynı zamanda Ekşi Şeyler isimli bir blog oluşturarak, kendi içeriklerini servis etmektedir

Ekşi Sözlük Nedir?

Ekşi Sözlük üzerinde her türlü kavram ve konu hakkında kayıtları olan yazarların yorumlarını içeren katılımcı sözlük tarzında tasarlanmış olan bir ağ sayfasıdır. Sedat Kapanoğlu tarafından 1999 yılında kurulmuş olan site “sourtimes.org” sitesinin bir parçası olacak şekilde oluşturulmuştur. Sitenin sloganı “Kutsal Bilgi Kaynağı” olarak bilinmektedir. Siteye girilen ilk başlık ise “pena” dır.

İlerleyen zamanlarda popülerliği artmış olan sözlük daha sonra sourtimes.org’un ana parçası halini almıştır. Sedat Kapanoğlu’nun birçok konuşmasında Ekşi Sözlük’ün kurulmasında Otostopçunun Galaksi Rehberi isimli kitabın fikir babalığı yaptığını söylemektedir.

Oldukça sık kullanılan ve bu tarzda bir sözlük özelliği gösteren sayfalardan biri de Ekşi Sözlük’tür. Ekşi Sözlük yazarların girdiği içeriklerin, sözlük kuralları dahilinde kontrol edildiği bir ortamdır. Uygunsuz bulunan yazılar sitenin moderatörleri ve gammaz adı verilen kullanıcılar tarafından silinmektedir.

Gammazlar sözlüğün gönüllü üyeleridir. Bu görev daha önceleri belli bir kısım yazara verilmişken daha sonra sözlüğün her yazarı gammazlık yapabilir hale gelmiştir. Yani şu an sözlükteki her yazar aynı zamanda gammazdır. Ekşi Sözlük’e yazar alımları ise belirli zamanlarda yapılmaktadır.

Ekşi Sözlük Nasıl Kullanılır?

Kayıtlı kullanıcıların açılan başlıklara yazdıkları yorumlarla oluşturulmuş olan bu sözlükte, yazarların yazmış oldukları yazılar sözlük kuralları dahilinde kontrol edilmektedir. Bir yazının uygunsuz bulunması durumunda moderatörler ve gammaz ismi verilen gönüllü sözlük üyelerinin işbirliği sonucu silinmektedir.

Sitenin 11. nesil alımlarıyla birlikte gammaz statüsü belirli bir grup yazara verilmekten çıkarılarak her yazara verilen bir statü olmuştur. Yani şuan sözlükte yazarlık yapan kişiler aynı zamanda gammaz olarak da anılabilir.

Sitede girilen bilgilerin doğru olması, ansiklopedik olması ya da tarafsız olması gibi mecburiyetler bulunmamaktadır. Kullanılacak dil zaman zaman argo içerebilmektedir. Bazı başlıkların altında “tanım cümleleri” halinde olan ve web forumlarındaki yazılara benzeyen karşılıklı tartışmalar da göze çarpmaktadır. Sözlüğün sahip olduğu bu özgür yapı zaman zaman hukuki durumlara da yol açmaktadır.

Sözlüğe yazar alımlarının sürekli olarak yapılmaması sebebiyle alım yapılan kısa süreler boyunca yazar olmak başvuru yapmış kullanıcılar belirli gruplara ait sayılmaktadır. Bu gruplar ise “nesil” olarak adlandırılmaktadır. Bu kavram sözlük içindeki hiyerarşik yapılanma üzerinde etkileyici bir faktör oluşturmamakla birlikte bir statü göstergesi olarak görülebilmektedir.

Belirli oylamalar sonucunda ilgili yazarın puanı diğer yazarlar tarafından görülebilmektedir. Bu puan sözlük jargonunda karma ismini almaktadır. 2010 yılından itibaren nesil hiyerarşisi kaldırılmıştır. Sözlük yazarları zirve adını verdikleri organizasyonlar düzenleyerek farklı şehirlerde ve farklı etkinliklerde bir araya gelmektedir.

Sözlük kullanıcıları eski site tasarımında topluluğu oluşturmakta olan kullanıcıların hazırlamış olduğu 500’e yakın sayıdaki ara yüzü kullanabilmekte ancak yeni tasarımda da tema seçenekleri yer almamaktadır.

Ekşi Sözlük Kuralları ve Yapısı Nasıldır?

Ekşi Sözlük’e bir şekilde yazar olarak dahil olabildiyseniz, kurallar dahilinde hareket etmeye özen göstermelisiniz. Çünkü entry’leriniz sürekli denetim altındadır ve uygunsuz bir şeyler görüldüğü zaman anında ceza alırsınız. Uygunsuz bulunan yazılar, moderatörler ve gammaz adı verilen gönüllü sözlük üyelerinin iş birliği ile silinmektedir.

Ekşi Sözlük’te gammaz statüsü, 11. Nesil alımlarından sonra belirli bir grup yazar değil herkese verilmiştir. Sözlük yazarları kurallara uymadıkları zaman anında cezalandırılmaktadır. Zaten sözlüğe girilen bilgilerin, bilimsel, nesnel veya tarafsız olmasına gerek yoktur. Kullanılacak dil, bazen argo içerebilir. Sözlüğün özgür yapısı ise çeşitli hukuki nedenlere yol açabilmektedir.

Sözlükte yazar alımları sürekli yapılmaz ve belli dönemlerde mevcut başvurular belirli gruplara göre üyelik elde ederler. Bu gruplara nesil denirken, sözlük içindeki hiyerarşik yapılanma için bir faktör olmamasına karşın bir statü göstergesidirler. 2010 yılında ise nesil hiyerarşisi kaldırılmıştır.

Yazarlarla kayıtlı üyeler, diğer yazarların girdikleri entry’leri beğenip beğenmeme gibi oylama hakkına sahiptir. Okumak isteyenler içinse üyelik gerektirmeyen bir yapısı vardır. Sözlükte en az 1000 entry girmiş yazarlara azimli unvanı verilirken, belirli bir oylamadan sonra o yazarın puanı yani kendi jargonunda karması, diğer yazarlar tarafından görülebilir.

Sözlükteki karma sistemi ise en az 500 entry girişi yapıldıktan sonra aktif hale gelmektedir. Girilen tüm entry’lerin oylanmasıyla bir karma puanı hesaplanırken, toplam karma puanlarına karşılık gelen unvanlar bulunmaktadır. En düşük unvan 0 – 100 puan ile müzmin yedek iken, en yüksek puan 850 – 999 ile rating canavarı olarak belirlenmiştir.

Ekşi Sözlük Ne İşe Yarar?

“Kutsal Bilgi Kaynağı” sloganıyla tanınan Ekşi Sözlük, kimi zaman eğlence amacıyla kullanılmakta kimi zaman ise bilgi edinmek amacıyla kullanılmaktadır. Özellikle alınacak bir ürün ya da film hakkında yapılan yorumlara bakmak oldukça fikir verici bir özellik taşımaktadır.

[renkbox baslik="İnci Sözlük Nedir? Nasıl Kullanılır? Ne İşe Yarar?" link="https://bilgihanem.com/inci-sozluk-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/inci-sozluk-nedir-nasil-kullanilir-kurallar.jpg" renk="siyah" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Ekşi Sözlük’te bulunan detaylı arama özelliği olan seçenek “hayvan ara” ve yapılan arama sonuçlarını en popüler olandan en az popülerliğe sahip olana doğru sıralamaya yarayan gudik özellikleri gizli kalmış olan kahramanlardandır.

Ekşi Sözlük’e girerek hayvan ara butonuna bastığınızda gelen ekranda “şu gün” yazan yere bugünün tarihini girerek “gudik” seçeneğini işaretleyerek hayvanlar gibi arayın. Gudik özelliği sayesinde arama yaptığınız güne ait tarihte en çok yazı girilen başlıklara ulaşabilirsiniz.

Bu başlıklar ise genellikle gündemde çok konuşulmuş, ilgi çekici ve üzerinde oldukça fazla düşünülen konular olmaktadır. İlk sayfada yer alan başlık ve içeriklerine hızlı bir şekilde göz atmanız gündemi takip etmenize ve keyifli vakit geçirmenize yardımcı olabilir.