Keçiboynuzu (Harnup) Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Keçiboynuzu (Harnup) Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Olgunlaştığında sert, kahverengi bir hal alan keçiboynuzu farklı şekillerde tüketilebilir, fakat genellikle pekmez şeklinde yenmektedir. Faydaları açısından gerçekten mucizevi bir bitki olan keçiboynuzunu gelin daha detaylı bir şekilde öğrenelim.

Yasemin Saygın

Baklagiller ailesinden olan keçiboynuzu; harnup, carob, caroube, ceratonia siliqua isimleri ile de bilinmektedir. Kış aylarında yaprak dökmeyen, 5 - 10 metreye kadar uzayan harnup ağacı yaz aylarında yeşil renkte çiçekler açmaktadır. Meyvesi ise asıl bizim yediğimiz yer olan kahverengi kısımdır. Meyvesinden, yapraklarından ve çekirdeklerinden faydalanılan bitkinin sağlımız için sayılamayacak kadar çok faydası bulunmaktadır. Bilgihanem.com okurları için hazırladığımız bu yazımızda keçiboynuzunun nasıl bir bitki olduğundan, genel özelliklerinden, nasıl tüketmemiz gerektiğindeni olası zararlarından ve elbette faydalarından detaylı bir şekilde bahsettik.

Ülkemizde harnup olarak da bilinen keçiboynuzu oldukça nazlı bir bitkidir. Yetişmeye başladığı zaman ilk 15 yıl boyunca meyve vermemektedir. Keçiboynuzu satın alırken kahverengi olarak görseniz bile meyve ilk etapta yeşil renktedir. Olgunlaştıkça renk kahverengiye dönüşmektedir. Tam olgunlaştığı dönemde parlaklaşmaya başlar. Keçiboynuzu, sağlık açısından çok faydalı bir bitkidir. Çeşitli kullanım yöntemleriyle kendisinden çok çeşitli şekilde faydalanmak mümkündür.

[renkbox baslik="Karahindiba (Radika) Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/karahindiba-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/01/karahindiba-faydalari-hakkinda-bilgiler.jpg" renk="sari" yenisekme="evet"][/renkbox]

Harnubun bazı hastalıkları tedavi edici özelliği vardır ama bazı ağır hastalıklar için tedavi edici olmaktan çok önleyici olarak tüketilebilmektedir. Keçiboynuzunda var olan etken maddesinin diğer bitkilerde bulunmadığı bilinmektedir. Keçiboynuzu yetiştiriciliği ülkemizde de yapılmaktadır. Şartların uygun olduğu yerlerde doğal olarak yetişebilen bir bitkidir. Keçiboynuzu özellikle ülkemizde başta iktidarsızlık durumlarında kullanılmaktadır. Ancak her bitkinin ve meyvenin olduğu gibi keçiboynuzunun da fazlası insan vücudu için zararlı olabilir.

Keçiboynuzu (Harnup) Nedir?

Keçiboynuzu (Ceratonia siliqua), satışa çıktığı olgunluk döneminde kahverengi parlak görünümü olan oldukça sert bir bitkidir. Baklagiller (Fabaceae) ailesinden olan keçiboynuzunu sert olduğu için direkt olarak tüketemiyorsanız, pekmezini de kullanabilirsiniz. Keçiboynuzunun toz olarak satışı da vardır ama sert meyve şeklinde alarak kendiniz de parçalayabilirsiniz. Keçiboynuzu yeryüzündeki en eski bitkilerden biri olarak bilinmektedir.

Boyu 10 metreyi bulabilen, maki türü ağaçcıklardır. Birleşik dizilimli olan yaprakları, sert ve koyu yeşil renktedir. Keçiboynuzu bitkisi anavatanı olan yerlerde doğal olarak yetiştirildiği gibi özel olarak yetiştiriciliği de yapılmaktadır. Keçiboynuzunun anavatanı Suriye, İspanya, Kıbrıs, Fas, Yunanistan, Tunus, Libya ve Filistin'dir. Ülkemizde de Mersin, Antalya, Silifke, Datça civarlarında yaklaşık olarak 1500 km'lik sahil şeridinde yetişmektedir.

Keçiboynuzu Nasıl Kullanılır?

Keçiboynuzu, nefes darlığı ve alerjik durumlarda kaynatılarak kullanılmaktadır. Bunun için 6 adet harnubu iyice yıkadıktan sonra yarım litre suyla kaynatın ve kaynadıktan sonra 8 dakika ocakta tutun. Soğuyunca süzün ve cam şişeye doldurun. Bu şekilde üç gün buzdolabında saklanabilmektedir.

Suyu 20 gün boyunca ara vermeden bir çay bardağıyla, içine bal da katarak tüketin. Akciğer kanserini önlemeye yönelik kullanımında da aynı yöntem kullanılabilir ancak tüketimi farklı şekildedir.

Her ay 4 gün boyunca sabah ve akşamları yine çay bardağı ölçüsüyle tüketmelisiniz. İktidarsızlık için kullanılacağı zaman aynı şekilde keçiboynuzu kaynatılmalıdır ve soğumaya bırakıp süzülmelidir. Elde edilen suyun yarısı sabah açken, kalan yarısı ise akşam yatağa girmeden önce tüketilir.

Keçiboynuzunun Faydaları Nelerdir?

Keçiboynuzunun insan sağlığına faydaları saymakla bitmez ama asıl etkisi nefes darlığı ve astım üzerinedir. Keçiboynuzu ile karaciğerdeki toksinler, vücuttaki bakteriler ve mikroplar temizlenebilir. Bağışıklık sistemini güçlendirdiği için birçok hastalığa karşı koruyucudur ama akciğer kanserini önleme konusundaki faydası uzmanlar tarafından da onaylanmıştır.

Çocuk felcine karşı koruyucu etkisinin olduğu da bilinmektedir. Kolesterol ve kafein içermeyen keçiboynuzu, testosteron seviyesini artırır. Gribe, öksürüğe ve soğuk algınlığına iyi gelir. Göğsü yumuşatarak, balgam sökmeye yarar. Kalp çarpıntısını önler. Kesin olmamakla birlikte, vücuda giren radyasyonu dışarı attığına yönelik bilgiler mevcuttur.

Keçiboynuzunun bu kadar faydalı olmasına etki eden özel bir içeriği vardır. Başka bir bitkide bulunmayan galik asit keçiboynuzunun içindeki en önemli maddedir. Galik asit çok yönlü bir maddedir ve sağlık açısından birçok alanda faydası vardır. Bazı faydalarını sağlamak için başka sebze ve meyvelerle birlikte kullanılması gerekebilir. Keçiboynuzunun tüm faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz;

  • Bağışıklık sistemini güçlendirir, bu sayede özellikle kış hastalıklarından korur.
  • Akciğer kanseri olmak üzere birçok kanser türüne karşı koruyucu kalkan görevindedir.
  • Bronşit, nefes darlığı, astım tedavisinde destekleyicidir.
  • Öksürüğü keser. Bunun için her sabah aç karnına bir yemek kaşığı harnup pekmezinin içine birkaç damla limon damlatıp için. Kahvaltı yapmak içinse en az 5 - 10 dakika bekleyin. Bu kürü en az bir ay, düzenli olarak yaptığınızda, kronikleşen öksürüğünüzün başka bir ilaca gerek kalmadan geçtiğini göreceksiniz.
  • Balgam söktürücüdür.
  • Vücudun ihtiyacı olan kalsiyum ihtiyacını giderir, bu sayede ileri yaşlarda görülen kemik erimesini önler.
  • Keçiboynuzu aşırı yeme isteğini azaltarak, sağlıklı bir şekilde kilo vermenize yardımcı olur. Ayrıca içerisinde diyet lifi bulunmaktadır. Bu madde yemekten sonra serbest kalan ve açlık hissi veren hormonu inhibe eder.
  • Hiç kuşkusuz hepimiz gün içerisinde çok fazla radyasyona maruz kalıyoruz. Elimizden düşürmediğimiz cep telefonları, sürekli karşısında durduğumuz bilgisayarlar bu konuda ne yazık ki sağlığımız açısından birer tehlike kaynağı. İşte keçiboynuzunun bir faydası da burada karşımıza çıkıyor. Vücutta biriken radyasyonun dışarı atılmasını sağlayan bu bitkiyi, her gün tüketmeye çalışmak uzun vadede sağlığımız için çok yararlı olacaktır.
  • İçeriğinde yüksek miktarda potasyum ve vücudun ihtiyacı olan mineraller bulunmaktadır.
  • Enerji deposu olan bitkinin, özellikle erkeklerde cinsel gücü artırdığı bilinmektedir.
  • En önemli faydası kansızlıktadır. Halk arasında daha çok harnup pekmezinin kansızlığa iyi geldiğini duymuşsunuzdur.
  • Zihinsel aktiviteleri ve beynin çalışma gücünü artırır.
  • Diş ve diş eti sağlığı için iyidir.
  • Çok iyi bir antioksidandır. Birçok kanser türüne karşı koruyucu özellik taşımaktadır.
  • Tansiyon problemi olanların da rahatlıkla tüketebileceği bu besin, kan basıncını düzenlemektedir.
  • Kafein içermemesiyle de tansiyon hastaları için ideal bir besindir.
  • Çocuk felci riskine karşı korur.
  • Sindirim sistemini düzene sokar.
  • İshali keser.
  • Mide sorunlarına iyi gelir.
  • Kolesterol seviyesini düşürür.
  • Özellikle sigara kullanan kişiler için çok iyi bir balgam söktürücüdür.
  • Her gün ideal ölçüde harnup pekmezi tüketmek bağışıklık sisteminin güçlenmesine, kansızlık sorunun çözülmesine ve erkeklerde sperm sayısının artmasına yaramaktadır.
  • Midede oluşan gaz ve şişkinlik gibi sorunlara iyi gelir.
  • Bağırsak kurdu, solucan, tenya gibi parazitlerin atılmasını sağlar.
  • Karaciğer ve akciğer üzerinde çok olumlu etkileri bulunmaktadır.
  • Kanın temizlenmesini sağlamaktadır.
  • Ağrı kesici ve antiseptik özelliği bulunmaktadır.

Keçiboynuzunun Yan Etkileri Nelerdir?

Çok faydalı olduğu bilinen keçiboynuzunun aşırı ve bilinçsiz kullanımı bazı yan etkilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Çok tatlı olduğundan şeker hastalarının dikkatle kullanması gerekmektedir. Kronik şeker hastalığı olanlar tüketmeden evvel doktorlarına danışabilir. Aşırı tüketildiği zaman midede bulantıya, kusmaya ve baş dönmesine neden olabilir.

[renkbox baslik="Keten Tohumu Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/keten-tohumu-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/03/keten-tohumu-faydalari-hakkinda-bilgi.jpg" renk="kahve" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Pıhtılaşmaya karşı sürekli ilaç kullanan kişiler de kullanım öncesi doktorlarına danışmalıdır. Hamile ve emziren bayanlar kullanımıyla ilgili olumlu ya da olumsuz bir veri bulunmadığından dikkatli tüketilmelidir. Pekmez, toz, kür veya nektar şeklinde tüketebileceğiniz bu bitkiyi, direkt hiçbir işleme maruz kalmadan da yiyebilirsiniz.

Eğer ısırılamayacak ölçüde sertse ılık ve temiz suda bir süre bekleterek yumuşamasını sağlayabilirsiniz. Çok kuvvetli bir besin olduğu için genelde bu haliyle tüketmek önerilmemektedir. Birçok insan ve uzmanlar da pekmez yapılmış halinin daha ideal olduğunu vurgulamaktadır.

Besleyici değeri yüksek olan keçiboynuzu genellikle Akdeniz ikliminde yetişen bir meyvedir. İçerisinde insan sağlığı için çok yararlı vitamin ve mineraller bulunmaktadır.
Keçiboynuzunu hangi şekilde tüketiyorsunuz?
En çok hangi pekmez türünü seversiniz?
Yazımızda hatalı veya eksik bulduğunuz kısımlar var mı?



Okur Yorumları
  1. Keçiboynuzunun taze ve gerçek olmasına dikkat etmek gerekli özellikle harnup pekmezi gibi hile olasılığı yüksek olan ürünlerde marka ve doğallığına dikkat etmek gerekli.

  2. Keçiboynuzu ile ilgili bir detayda ben paylaşıyım. Alırken keçiboynuzunu elinizle birkaç parçaya ayırmaya çalışın. Kolay parçalara ayrılıyorsa tazedir. Ayrıca koyu kahve ve içindeki çekirdekleri siyaha yakın olanlarda taze olduğuna işarettir.